واکنش هشت رقم گوجه فرنگی به نماتد مولد گره ریشۀ meloidogyne javanica در شرایط گلخانه

این مطالعه با هدف ارزیابی واکنش هفت رقم گلخانه ای اصلاح شدۀ گوجه فرنگی موجود در بازار شامل دو رقم از انگلستان (gh1 و gh12)، دو رقم از تایلند (karina و ajeet)، سه رقم از هندوستان (manisha، tolstoi و cluster5) و رقم بومی مزرعه ای درتوم (که به میزان چشمگیری در استان کهگیلویه و بویراحمد کشت می گردد)، در برابر نماتد ریشه گرهی، m. javanica، در شرایط گلخانه صورت گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل با دو فاکتور رقم گوجه فرنگی و تلقیح به نماتد در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام گرفت. به ازای هر کیلوگرم خاک، گیاهچه های 6 برگی گوجه فرنگی با 2000 لارو سن دوم نماتد m. javanica مایه زنی شدند. هشت هفته پس از مایه زنی، صفات رویشی رقم های تحت آزمایش گوجه فرنگی (طول ساقه و ریشه، وزن تر و خشک ساقه و ریشه) و صفات تولیدمثلی نماتد (تعداد گره، تعداد تخم و تعداد کیسۀ تخم در گرم و کل ریشه، تعداد لارو در گرم و کل خاک، جمعیت نهایی نماتد و ضریب تکثیر نماتد) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که رقم های تحت بررسی درجات مختلفی از حساسیت در برابر این نماتد دارند. در صفات رویشی، رقم های gh12، ajeet، manisha و karina نسبت به بقیۀ رقم ها دارای تفاوت معنا داری در سطح یک درصد بوده و کمترین تأثیرپذیری را از آلود گی به نماتد از خود نشان دادند. از طرف دیگر، رقم بومی و tolstoi از نظر صفات رویشی به عنوان رقم های حساس شناخته شدند. از لحاظ صفات تکثیری نماتد، رقم های gh12 و ajeet با شاخص گره 2 و فاکتور تولیدمثلی کمتر از یک به عنوان رقم های نیمه مقاوم، رقم های manisha و gh1 به لحاظ شاخص گره 2 و فاکتور تولیدمثلی بیشتر از یک به عنوان رقم های متحمل و رقم های cluster5، tolstoi، karina و رقم بومی به لحاظ شاخص گره 4 و فاکتور تولیدمثلی بیشتر از یک، به عنوان رقم های حساس مشخص گردیدند.